Түш көрүү тууралуу кызыктуу фактылар

1. Адамдар өмүрүнүн 1/3 бөлүгүн уктоого коротот, ал эми ошол убакыттын бир бөлүгүндө сөзсүз түш көрөт. Түш көрбөйм деген адамдар да чындыгында көрүшөт, жөн гана эстей алышпайт.
2. Түштөр көбүнчө түн ортосунда, REM фазасында (тез көз кыймылы) пайда болот. Бул учурда мээ абдан активдүү иштейт.
3. Түштөр – мээнин ички “диалогу”. Алар сезимдерди, коркууларды, каалоолорду жана күндүзкү окуяларды иштетет.
4. Кызыгы, адам түшүндө жаңы жүздү ойлоп таба албайт. Түштө көргөн адамдар – мурда жолуккан же алыстан болсо да көргөн адамдар.
5. Түштөр символдор менен сүйлөйт. Мисалы:
• Суу – эмоцияны
• Учуу – эркиндикти же кыялды
• Тиш түшүү – тынчсызданууну же жоготууну билдириши мүмкүн
6. Кара-ак түш көргөндөр бар. Бул көбүнчө эски телевизор менен чоңойгон адамдарда кездешет.
7. Бир эле түш кайталап көрүлсө, бул чечилбей жаткан маселе же күчтүү ички сезим бар экенинен кабар берет.
8. Айрым адамдар түшүндө өзүн аңдап, түш көрүп жатканын билишет. Бул “люциддүү түш” деп аталат жана аны атайын машыгуу менен үйрөнсө болот.
Исламдагы түш көрүү
Исламда түш 3 түргө бөлүнөт:
1. Жакшы түш (рахмани)
– Аллахтан болот
– Жакшылыкка, эскертүүгө же кубанычка ишара
– Мындай түш көргөндө: Аллахка шүгүр кылып, жакшы адамдарга гана айтуу сунушталат
2. Кайгылуу же коркунучтуу түш (шайтаний)
– Шайтан тараптан
– Коркутуу, тынчсыздануу алып келет
– Мындайда: сол тарабыңа 3 жолу үйлөп, «Аузу биллах…» деп айтып, эч кимге айтпоо керек
3. Кадимки түш (нафсани)
– Күндүзкү ойлордун, чарчоонун таасири
– Мунун өзгөчө жоруусу болбойт
Пайгамбар Мухаммад (с.а.в):
«Жакшы түш – пайгамбарлыктын 46 бөлүгүнүн бири» – деп айткан.
Элдик ишенимдерде түш жоруу
• Тиш түшсө – жакын адамга байланыштуу кабар
• Суу көрсөң – жашоо, сезим, өзгөрүү
• Жылан – душман же коркунуч
• Ак кийим – жакшылык, тазалык
• Кулап түшүү – ишенимсиздик же коркуу
1. Түш көрбөгөн адам болобу?
Жок, толугу менен түш көрбөгөн адам дээрлик жок.
Себептери:
• Ар бир адам уктаганда REM фазасына кирет, дал ошол учурда түш көрүлөт.
• “Мен түш көрбөйм” деген адамдар түшүн эстей албайт, бирок түш көрүшөт.
❗ Өтө сейрек учурлар бар:
• Мээси катуу жабыркаган (инсульт, травма)
• Айрым неврологиялык оорулар
• Күчтүү дары-дармек таасири
Мындай учурларда гана түш көрүү азаят же жоголот.
💾 2. Түштү флешкага жаздырып алуу мүмкүнбү?
Азырынча толук түрдө МҮМКҮН ЭМЕС.
Эмне үчүн?
• Түш — бул сүрөт эмес, видео эмес
• Ал мээде электрдик сигналдар жана эмоциялар түрүндө пайда болот
• Биз азыр:
• мээ толкундарын (EEG)
• кайсы зона активдүү экенин гана көрө алабыз
Бирок кызыктуу жетишкендиктер бар:
• Айрым эксперименттерде илимпоздор адам көрүп жаткан жөнөкөй сүрөттөрдү мээ сигналдары аркылуу болжол менен калыбына келтиришкен
• Бирок бул түш эмес, ойгонуп жаткандагы визуалдык маалымат
Демек, “түштү USB же флешкага толук жазып алуу” – азыр фантастика☝️
3. Келечекте мындай технология чыгабы?
Теория жүзүндө – мүмкүн. Практикада – өтө татаал.
Эгер чыкса, мындай шарттар керек:
• Мээни нанометр деңгээлинде окуган технология
• Ар бир адамдын мээ “кодун” өзүнчө чечмелөө
• Эмоция, образ, үн, жыт сыяктуу маалыматтарды чогуу жазуу
Кыйынчылыктар:
• Ар бир мээ уникалдуу
• Бир түш секунд сайын өзгөрөт
• Этикалык жана купуялык маселелери чоң
Көп окумуштуулар:
“Түштү толук жаздыруу эмес, аны болжолдуу реконструкциялоо гана мүмкүн болот” – деп эсептешет.
Люциддүү түш деген эмне?
Люциддүү түш — бул адам түш көрүп жатып,
«Мен азыр түш көрүп жатам» деп аңдап билген абал.
Мындай учурда адам:
• түштү багыттай алат
• учуп, жерди, окуяны өзгөртө алат
• коркунучтуу түштү токтото алат
Мээ Илимий жактан:
Бул учурда мээнин логикага жооп берген бөлүгү ойгонуп, ал эми дене уктап турат.
⸻
Люциддүү түшкө кирүүнүн жөнөкөй ыкмалары
⚠️ Эскертүү: ашыкча аракет кылуу чарчатышы мүмкүн, жай жана сабыр менен кылуу керек.
1. Түш күндөлүгү
• Ойгонгондо көргөн түштү дароо жазып ал
• Мээ “түш маанилүү” деп кабылдай баштайт
2. Реалдуулукту текшерүү
Күндүз өзүңө суроо бер:
• «Мен азыр түш көрүп жатамбы?»
• Колуңду карап, саатты текшер
Бул адат түш ичинде да кайталанат
3. Уктаар алдында ниет кылуу
• «Мен түшүмдө аңдайм» деп ичтен кайталоо
⸻
Түш жана чыгармачылык
Көп атактуу ойлоп табуулар түш аркылуу келген:
• Менделеев – химиялык элементтер таблицасын түшүндө көргөн
• Пол Маккартни – Yesterday ырын түшүндө уккан
• Сальвадор Дали – идеяларды жарым уйкуда алган
Себеби: түш маалында мээ чектөөсүз, логика тоскоол болбойт.
⸻
Ислам көз карашы
Исламда:
• Жакшы түш — белги жана сүйүнчүлөө
• Аны бурмалоо же атайын чакыруу сунушталбайт
• Бирок түштү түшүнүп, сабак алуу максатка ылайык
⸻
Кыска жыйынтык
• Люциддүү түш — реалдуу жана илимий далилденген
• Түш — чыгармачылыкка күчтүү булак
• Аны сыймык эмес, каражат (аманат) катары кабыл алуу керек.